Ultimate magazine theme for WordPress.

Tankut Öktem

0 452

Doğum Yeri: 1940, Konya
Ölüm Yeri: 5 Aralık 2007, İstanbul

1940 yılında Konya’da doğdu. Çocukluğu Muş’ta geçti. Sanatçı olmak istediği halde veteriner olan annesinin onu sanata teşvik etmesiyle 2 yaşında resim yapmaya, 3 yaşında heykele başladı. Lise öğrenimini İstanbul’da tamamladı. Lise son sınıfa geçtiği sene Devlet Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nun Seramik bölümüne kayıt yaptırdı. Hocası heykeltıraş Hakkı Karayiğitoğlu’nun etkisi ile heykeltıraşlığa yöneldi. Bu okulun 3. sınıfında iken Dünya Genç Heykelıtraşlar yarışmasında birincilik ödülü aldı.

1962 yılında Almanya’da Shone Wald Porselen Fabrik’de stajlarını tamamladı. 1965 yılında bitirdiği İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (İDTGSYO) Seramik Bölümü’ne 1966 yılında asistan seçilen Prof. Öktem, 1970 yılında aynı okulun öğretim üyeliğine geçti. 1974-1975 yılları arasında Seramik Bölüm Başkanlığı, 1980-1982 yılları arasında İDTGSYO Müdürlüğü yapan Prof. Öktem, 1983-1985 yılları arasında Tatbiki Güzel Sanatlar’ın Marmara Üniversitesi oluşundan sonra Heykel Bölümünü kurdu ve ilk başkanı oldu.


Atatürk ve Harbiyeli Anıtı

1986’dan bu yana profesör olarak öğretim üyeliğini sürdüren Tankut Öktem, 1993-1996 yılları arasında Marmara Üniversitesi Seramik-Cam Bölümü Başkanlığını, 1999’a kadar Fakülte Senatörlüğünü ve YÖK Sanat Milli Komitesi Marmara Üniversitesi Temsilciliğini yaptı. Çok sayıda eseri ve ödülü bulunan Prof. Öktem, 1999 yılında ”Devlet Sanatçısı” seçildi.

1973 yılına kadar modern heykeller yapan, 1970’li yıllarda figüratif çalışmalara başlayan ünlü heykeltıraş Öktem, daha sonra çok figürlü anıtlar yapmaya yöneldi.

Anıtlarında Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ve Milli Mücadele yıllarını konu edinen Prof. Öktem’in eserleri arasında, dünyanın en yüksek üçüncü anıtı olan Kuvayi Milliye ve Atatürk Anıtı, Atatürk ve Harbiyeli Anıtı, Çanakkale Şehitliği’nde yer alan Yaralı Asker Anıtı, Amasya Tamimi Anıtı, Zonguldak Maden İşçileri Anıtı, Kastamonu Türk Kadınları Anıtı, Balkan Savaşı Anıtı, Magosa Büyük Özgürlük Anıtı, Atatürk-İnönü-Fevzi Çakmak Anıtı, Nazım Hikmet Heykeli, Uğur Mumcu Anıtı, Deniz Kızı Heykeli, Piyade Atatürk Anıtı ve Seul’de bulunan Sevgi Anıtı da bulunuyor.

Sanatçı son olarak Bursa’daki atölyesinde çalışmalarına devam etmekte ve, New York Şehri için hazırlamakta olduğu Terör Anıtı üzerinde çalışıyor ve ayrıca Moğolistan’ın Başkenti Ulan Batur’a da bir heykel yapma hazırlığı içerisindeydi.

Prof. Dr. Tankut Öktem’in Manisa İzmir yolu üzerindeki ve en büyük Atatürk Anıtı olarak kabul edilen 65 m’lik Anıt üzerinde 22’şer metrelik heykeller ile 7 m’lik bir Atatürk Büstü yer alıyor.


Kozak Yaylası Atatürk Heykeli

Dünyanın pek çok ülkesinde de eserleri bulunan Heykeltıraş Prof. Dr. Tankut Öktem, 1988’de Kore’de, 1991 Almanya’da En İyi Heykeltıraş seçilmiştir; Seul Spor Kompleksi önünde yeralan heykelinin yanı sıra, Stutgart, Libya gibi pek çok yerde eserleri bulunan Prof. Dr. Tankut Öktem’in, Türkiye’de 30 dan fazla anıtta imzası bulunuyor.

Bodrum Belediye Başkanlığı’ndan gelen istek üzerine, Bodrum’a da bir Atatürk Heykeli yapan sanatçı at üstünde yaptığı Atatürk heykelinde Atatürk’ün eline kılıç yerine bir zeytin dalı koymuştu. Bunu Atatürk’ün, “Yurtta sulh, cihanda sulh” sözüyle bağdaştırmıştır.

Sanatçı vefatından birkaç gün önce, Isparta’nın Keçiborlu ilçesi yakınlarında meydana gelen ve 57 kişinin ölümüne neden olan uçak kazasının kendisini çok üzdüğünü belirtti ve Türkiye’nin önemli fizik hocalarının da öldüğü bu elim kazadan ders almak için uçağın düştüğü yere uçak kanadı şeklinde çok büyük bir anıt mezar yapmayı düşündüğünü söylemişti. Bu anıtın 200-300 km uzaktan görülebilir nitelikte olması gerektiğini söyleyen sanatçı anıt mezar gibi bu tür sanat eserinin hem bu gibi olayları anma vesilesi olduğunu hem de insanların hafızalarında uyarıcı etki yaparak caydırıcı özelliğinin bulunduğunu belirtti.

Öktem, 2. Dünya Savaşı yıllarında Yahudilerin Almanya’da çektiği sıkıntıların, bu konuda daha sonra çekilen filmler ve anıt eserler sayesinde tüm dünyada insanların hafızalarına kazındığını kaydetti.

“Bu tip kazaların hafızalarda yer edinmesi ve ders çıkarılması açısından anıtsal, sanatsal eserlerin etkili olduğunu düşünüyorum” diyen Tankut Öktem, bu yüzden uçak kazasının meydana geldiği tepeye bir anıtın yapılması kararını çok doğru bulduğunu vurguladı.


Amasya Tamimi Anıtı

Sanatçı, Türbetepe’de anıt mezar yapımının kendisine verilmesi halinde işi seve seve kabul edeceğini, masraflar dışında hiçbir ücret de almayacağını sözlerine eklemişti. Fakat ne yazık ki Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olan trafik kazasına kurban gitti. Belki trafik sorunuyla ilgili bir anıt mezar yapmayı düşünmüş olarak.

Sanatçının Bazı Eserleri

Atatürk ve Harbiyeli Anıtı: Ankara’da Harp Okulu önündeki anıttır. 1981-1988 yılları arasında yapılmıştır. 6 metre genişliğinde, 24 metre yüksekliğindedir. Yapıldığı dönemde Türkiye’nin en büyük, dünyanın 5. büyük anıtı olmuştur.

Harbiyeli Şehitler Anıtı: Ankara’da, Kara Harp Okulu Şehitliği’nde yer alır. 1995-1997 yılları arasında yapılmıştır. Kara Harp Okulu’ndan mezun şehit subayların anısına dikilmiştir. Time Dergisine kapak olmuş bir yapıttır.

Kuvay-ı Milliye ve Atatürk Anıtı: Manisa’da yer alır. Manisa Valiliği tarafından yaptırılmıştır. Türkiye’nin en büyük, dünyanın 3. büyük anıtıdır (Sıralamadaki yeri, Rio’daki İsa heykeli ve New York’taki Özgürlük Anıtı’ndan sonradır). 3 yılda tamamlanan heykel 65 metre yüksekliğinde bir kaide üzerindedir. Atatürk’ün 7 metreden yapılan yüzü ile ellerinde zeytin dalı tutan biri zeybek kıyafetli, diğeri çağdaş Türk kadınını temsil eden iki genç var. Uzaktan bakıldığında fonda Türk bayrağı görülüyor

Amasya Tamimi Anıtı: 1981 yılında yaptırıldı. Atatürk’ün sağında ve solunda Vaiz Abdurrahman Kamil Efendi ile Müftü Hacı Hafız Efendi yer alır.

Zonguldak Maden İşçileri Anıtı: Zonguldak şehir merkezinde yer alır. 1986 yılında Genel Maden İşçileri Sendikası tarafından yaptırılmıştır.


Kastamonu Türk Kadınları Anıtı

Kastamonu Türk Kadınları Anıtı: Kastamonu Cumhuriyet Meydanı’nda yer alır. 1990 yılında yaptırılmıştır. Cumhuriyetin kuruluşundaki mücadeleyi tanımlayan heykel grubu ile Kurtuluş Savaşı sırasında Kastamonulu kadınların İnebolu’dan Ankara’ya kağnılarla silah ve malzeme taşımalarını simgeleyen anıt bulunmaktadır.

Balkan Savaşı Anıtı: 2005 yılında Tekirdağ’ın Çorlu ilçesine dikilmiştir. 4 metre yüksekliğinde 24 metre genişliğindeki anıt Türk milletinin Balkan Savaşı sırasında ve sonrasında yaşadıklarını anlatan 5 bloktan oluşur.

Magosa Büyük Özgürlük Anıtı: Kıbrıs’ın Gazimagosa şehrinin girişinde yer alır. 1980 yılında tamamlanmıştır. En üstte Atatürk başı yer alır. Rauf Denktaş, Dr. Fazıl Küçük ve Barış Harekatı sırasında hayatını kaybeden askerleri simgeleyen bir anıttır.

Atatürk, İnönü, Fevzi Çakmak Anıtı: Dumlupınar’da Kurtuluş Savaşı Şehitliği’nde yer alır.

Nazım Hikmet Heykeli: İzmir Kültürpark’a dikilmiş bronz heykeldir. 2002 yılında yaptırılmıştır. Kaidesiyle birlikte 6,5 metre yüksekliğindeki bronz heykel, şairi ünlü paltosuyla yürürken tasvir eder.

Uğur Mumcu Anıtı: İstanbul’un Şişli ilçesinde yer alır. 1996 yılında Cumhuriyet Halk partisi, Şişli İlçe başkanlığı ve dönemin Beşiktaş Belediye Başkanı tarafından yaptırılmıştır. Tasarımı Mimar Erhan İşözen’e aittir. Üç yüzlü kaide üzerinde üç yöne bakan bronz Uğur Mumcu’nun bir yüzünde karakteristik şapkalı büstü diğer yüzünde ise Ugur Mumcu’nun değişik portre büstleri vardır.

 


Yaralı Asker Anıtı

Yaralı Asker Anıtı: Çanakkale Şehitliği’nde yer alır.

Piyade Atatürk Anıtı: İstanbul’un Tuzla ilçesindeki Piyade Okulu’nda yer alır.Kasım 2006’da açılışı yapılmıştır

Denizkızı Heykeli: Muğla’nın Gökova ilçesinde Okluk Koyu’nda yer alır. Gezgin Sadun Boro tarafından yaptırılmıştır.

Kangal Köpeği Heykeli: 2004 yılında Sivas’ın Kangal ilçesi girişine dikilmiştir.

Atatürk heykeli (Bodrum): Bodrum Belediyesi tarafından yaptırılan ve 23 Nisan 2007’de açılışı gerçekleşen heykelde şaha kalkmış bir at üzerinde zeytin dalı tutan Atatürk tasvir edilir.

Sevgi Anıtı (Seul): Seul kentinde Kore Açık Hava Kültür Merkezi önünde bulunur. 1988 yılında Seul Olimpiyatları sırasında düzenlenen sanat olimpiyatına sırasında yapılmış ve başarılı bulunarak şehre dikilmiştir. Öktem bu eseri ile para ödülü ve devlet şeref madalyası aldığı gibi Kore’de vatandaşlık statüsü kazanmıştır.

Kaynak Tankut Öktem
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku